İletişim protokolü veya ağ protokolü

İletişim protokolü veya ağ protokolü, iki bilgisayar arasındaki iletişimi sağlamak amacıyla verileri düzenlemeye yarayan, standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir.

İki sistem arasında iletişim için kullanılan dili, yani mesajlaşma kurallarını belirtir. "Dil" yerine "protokol" kelimesinin seçilmiş olmasının sebebi, bu kelimenin programlama dili terimi tarafından önceden kullanılıyor olmasından kaynaklanır.

Sistemler iletişim için tek bir protokol kullanmazlar. Bunu yerine, protokol ailesi ya da diğer bir deyişle protokol takımı kullanırlar. Protokollerin birbirleriyle iletişiminin koordinasyonu için, konsept bir yapı gereklidir. Bunu sağlayacak yazılım hem protokolü, hem de 'xfer-mekanizmasını' sağlamak zorundadır. Bilgisayar iletişimi programlamaya benzetilebilir. 'Xfer-mekanizması' da cpu'ya benzer gibi bir analoji de bu benzetim üzerine doğru olur; 'Xfer-mekanizması' iletişimi sağlar ve cpu da işler, sistem de protokollere, diğer protokollerle olan iletişimler için bağımsız bir çalışma çevresi tanımlar. Önemli bir tanım da, protokollerin bilgisayar iletişim için, programlamlamanın ise işlem için olduğudur.

Popüler iletişim protokolleri örnekleri: GSM, GPRS, TCP/IP, HTTP veya ISDN olabilir.