V. Leo Ermeni

Leo'nun Anatolikon theması valisi (strategos) olan Ermeni asıllı "Bardas" (yak. d.735 - ö.792) adında bir patrisyenin oğlu olduğu ve 831-820de "düks" rütbesini kazanan "Bard" (ö.821) ve thema valiligi yapmış olan "Gregorios" (ö.823) adlı yeğenleri bulunduğu bildirilmektedir. Fakat V. Leo imparatorluktan atıldıktan sonra onun hayatı hakkında bir not hazırlayan "Konstantinopolis Patriği I. Nikeforos" ve "Theofanes Continuatus" adlı bir kronikçi onun "Asurlu" yani (şimdiki güney-doğu Anadolu'da bulunan) Süryani asıllı olduğunu yazmışlardır.

Leo Ermeni genç yaşta Bizans ordusuna subay olarak katılıp rütbeler arasında yükseldi. 803de imparator I. Nikeforos'a karşı isyan eden general "Bardanes Turkos" altında bir askeri komutan iken üst komutanını terk edip komuta ettiği birliklerle İ. Nikeforos tarafına geçti. Bunun şaşılacak bir tarafı Leo'nun Bardanes Turkos'un kızı ile evli olmasıydı. İmparator, Leo'ya bu hizmeti karşılığı olarak iki konak hediye etti.

Diğer taraftan zamanının tarihçilerinden birine göre, Leo adlı bir general "Armeniakon Theması" valisi iken Abbasilere karşı büyük bir mağlubiyete uğradı.Bu meğlubiyet o kadar büyüktü ki kendine bağlı olan yörel thema askerlerinin ödenmemiş maaşları bile Araplar eline geçti. Bu nedenle Leo cezalandırıldı. Zamanın bu türlü suçlulara cezası askeri rütbeyi kaybetmek, suçluya törenle meydan dayağı uygulamak ve suçlunun saçlarının kesilmesi olduğu bilinmektedir. Fakat modern bir tarihçi bu kişinin başka bir general olduğunu V. Leo olarak imparatorluğa geçen Leo Ermeni olmadığını bildirmiştir.

809da Harun Reşidin ölümünden sonra Abbasiler arasında ortaya çıkan taht kavgalarından faydalanarak onlara karşı yaptığı çarpışmalarda komuta gücünü gösterdi ve ülkede ün kazandı.

İmparator I. Nikeforos bu sırada batıda önemli "Serdica (Sofya)" şehrini eline geçiren Bulgar Hanı Krum'la uğraşmaya başlamıştı. 811'de Bulgarları mağlup edip başkentleri "Pliska"'yı ele geçirip talan edip yaktı. Fakat ordusuyla geri dönerken 26 Temmuz 811'de "Varnica Geçiti"'nde Bulgar Hanı tarafından pusuya düşürüldü; Bizans ordusu elemine edildi ve İmparator I. Nikeforos bu çarpışmada öldürüldü. Oğlu Stavrakios ise ağır yaralı kurtarıldı; imparator ilan edildi ama yaralı olarak Konstantinopolis'e getirildiyese de pek hüküm süremeden Ekim 811de tahttan indirilerek kızkardeşinin kocası olan I. Mikhail Rangabe imparatorluk tahtına geçirildi. I. Mikhail yeni bir ordu hazırlamaktayken Bulgarlarla savaş devam etmekteydi. Bu sırada Leo Ermeni imparator I. Mikhail Rangabe tarafından "Anatolikon theması" stregosluğuna atandı. Bulgar Kralı Krum'un barış teklifi I. Mikhail, danışmanı Studion Manastırı Başkesişi "Theodore"'un tavsiyesi ile, reddetti ve Bulgar'lar Mesembria (Nişabur'u ele geçirdiler.

813de İmparator I. Mikhail Rangabe yeni ordusuyla Bulgarlara karşı bir sefere çıktı ve bu ordu içinde önemli komutanlardan biri Leo Ermeni idi. Bunda ilk önce Bizanslılar başarılar kazandıysalar da Haziran ortasında Bizans ordusu ile Bulgar ordusu Edirne'nin 35km kuzeybatısında bulunan Versinikia'da karşı karşıya gelip Versinikia Savaşı'na başladılar. Bu savaşta Bizans ordusunun sağ kanadı "Anatolika theması" askerlerinden oluşmaktaydı ve bu kanat komutanı Leo Ermeni idi. Leo Ermeni savaşın en kızgın bir anında her nedense Bizanslıların yenileceğini anlayıp daha İmparator'dan emir gelmeden sağ kanatta bulunan birliklerini geri çekmeye başladı. Sağ kanadın bu çekilmesiyle Bizans ordusu birden çöktü ve askerler dağılıp kaçmaya başladılar. İmparator I. Mikhail Ranagane de kaçıp Konstantinopolis'e döndü.

I. Mikhail bu yenilgiyi kendine ve hanedanına Allahın bir gazabı olarak görmekteydi ve tahtından feragat etti. Yerine geçebilecek iki general bulunmaktaydı:Leo Ermeni ve Mikhail Amoriyalı. Leo Ermeni imparator olmak için I. Mikhail'in desteğini almıştı. Ordusu harp meydanından hemen kaçtığı için daha zinde idi ve başşehre daha yakındı. Leo Ermeni Konstantinopolis Partiği Nikeforos'u da imparator olursa yeni bir "putkırıcı" politika takip ettiğini inandırmak için bir mektup gönderip imparator olmasını engellememesini sağladı.

Bir ay geçmeden Leo Ermeni "Altın Kapı"dan Konstantinopolis'e girdi; büyük bir alayla İmparatorluk sarayına geldi. V. Leo adıyla "Vaftizci John Kilisesinde" imparatorluk tacını giydi.